nadczynność tarczycy w ciąży forum

I tak, spektakularnym przykładem bardzo niekorzystnego przebiegu choroby autoimmunologicznej w ciąży może być ciężka nadczynność tarczycy spowodowana przez chorobę Gravesa i Basedowa u pacjentki, u której nie można zastosować leków przeciwtarczycowych (np. z powodu ich supresyjnego wpływu na szpik). Wysokie FT3 to wynik przekraczający 6 pmol / l lub 4 ng / l. Jeśli jednocześnie wynik TSH jest niższy niż 0, 4 µlU / ml, może to wskazywać na nadczynność tarczycy. Niskie FT3 to takie, które osiąga poziom poniżej 2,25 pmol/l (1,5 ng/l). Kiedy dodatkowo wynik TSH opiewa na ponad 4,0 µIU/ml możemy mieć do czynienia z I trymestr: 0,009-3.18 mIU/l. II trymestr: 0,05-3,44 mIU/l. III trymestr: 0,11-3,52 mIU/l. Jeśli wartość TSH przekroczy górną granicę normy przewidzianą dla danego trymestru ciąży, mówimy o niedoczynności tarczycy.Jeśli natomiast wartość TSH nie osiągnie dolnej granicy normy, mówimy o nadczynności tarczycy. Niedoczynność tarczycy jest bardzo często powodem niepłodności u wielu kobiet a w czasie ciąży może dojść do poronienia, odklejenia się łożyska, niedokrwistości, nadciśnienia ciążowego i krwawienia poporodowego. Dla rozwoju dziecka najbardziej niebezpieczne jest pierwsze 12 tygodni, ponieważ płód nie produkuje jeszcze swoich Tyreotoksykoza to nadmiar hormonów tarczycy w organizmie. Ten nieprawidłowy stan prowadzi do występowania różnych, czasami wyjątkowo uciążliwych, a nawet groźnych dla zdrowia objawów. Chudnięcie, biegunki, nadpobudliwości to tylko niektóre z objawów tyreotoksykozy. Sprawdź, jak rozpoznać i jak leczyć tyreotoksykozę. fot. Cherche Un Site De Rencontre Gratuit. Co to jest nadczynność tarczycy i jakie są jej przyczyny? Nadczynność tarczycy to zaburzenie, w przebiegu którego tarczyca produkuje za dużo hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. Najczęstszą przyczyną nadczynności tarczycy u kobiet w ciąży (ok. 85%) jest choroba Gravesa i Basedowa (choroba o podłożu autoimmunologicznym, w przebiegu której własne przeciwciała pobudzają tarczycę do produkcji hormonów. Wśród innych rzadszych przyczyn, oprócz wola guzkowego nadczynnego i guzka autonomicznego, należy wymienić duże stężenia gonadotropiny łożyskowej (human chorionic gonadotropin – hCG). Największe stężenia tego hormonu (na którego oznaczeniach opierają się tzw. testy ciążowe) stwierdza się pod koniec I trymestru ciąży (10.–12. tydzień), następnie stężenie to ulega zmniejszeniu. Łożyskowy hormon hCG (podobnie jak hormon tyreotropowy – TSH, tylko znacznie słabiej) może pobudzać tarczycę do zwiększonej produkcji hormonów, dlatego u około 20% zdrowych kobiet w ciąży w I trymestrze obserwuje się zmniejszenie stężenia TSH poniżej dolnej granicy normy. Bardzo duże stężenia hCG mogą spowodować rozwój nadczynności tarczycy u ciężarnych (tyreotoksykoza indukowana ciążą, tyreotoksykoza ciężarnych), która zwykle ma łagodny i przemijający charakter (nadczynność tarczycy ustępuje w II trymestrze ciąży wraz ze zmniejszaniem się stężenia hCG). W ciężkich przypadkach tyreotoksykozy ciężarnych mogą wystąpić uporczywe wymioty – stan taki określa się jako niepowściągliwe wymioty ciężarnych. Jak często nadczynność tarczycy występuje u kobiet w ciąży? Nadczynność tarczycy występuje u około 0,1–0,4% kobiet w ciąży. Choroba Gravesa i Basedowa występuje z częstością około 1 na 1500 ciąż. Jak się objawia? U kobiet, które jeszcze nie zaszły w ciążę, objawy nadczynności tarczycy są typowe (więcej szczegółów: Nadczynność tarczycy). W okresie ciąży objawy nadczynności tarczycy mogą być czasami trudne do rozpoznania; niektóre z nich, takie jak osłabienie, nerwowość, niepokój, rozdrażnienie, uczucie gorąca lub wzmożona potliwość, mogą występować również w przebiegu prawidłowej ciąży. Do bardziej charakterystycznych objawów nadczynności tarczycy można zaliczyć zwiększenie częstotliwości rytmu serca (>100 uderzeń/min) oraz zmniejszenie masy ciała lub brak jej oczekiwanego zwiększenia. Nadczynność tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa u kobiet ciężarnych jest niekorzystna zarówno dla matki, jak i płodu. U matki nieleczona nadczynność tarczycy może prowadzić do rozwoju nadciśnienia tętniczego i stanu przedrzucawkowego. U noworodków matek ze źle kontrolowaną nadczynnością tarczycy powikłania obejmują małą masę urodzeniową i wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania. U płodu mogą również wystąpić zaburzenia czynności tarczycy – zarówno jej nadczynność (w przebiegu której przeciwciała stymulujące tarczycę przenikają przez łożysko od matki do płodu i pobudzają tarczycę płodu do nadmiernej produkcji hormonów), jak i niedoczynność (zbyt duże dawki leków przeciwtarczycowych również mogą przenikać przez łożysko i hamować produkcję hormonów w tarczycy płodu). W związku z tymi możliwymi powikłaniami w leczeniu nadczynności tarczycy u kobiet w ciąży konieczna jest współpraca między ginekologiem/położnikiem i endokrynologiem. Co zrobić w przypadku wystąpienia objawów? U wielu kobiet przed planowaną ciążą należy wykonać badania w kierunku zaburzeń czynności tarczycy (badaniem pierwszego wyboru jest oznaczenie stężenia TSH w surowicy). Dotyczy to zwłaszcza kobiet: z objawami wskazującymi na nadczynność lub niedoczynności tarczycy, z rozpoznaną w przeszłości chorobą tarczycy, z powiększeniem tarczycy (wolem) lub guzkami tarczycy, z wywiadem chorób tarczycy w rodzinie, ze współistniejącymi innymi chorobami autoimmunologicznymi (np. cukrzycą typu 1), diagnozowanych z powodu niepłodności albo po przebytych przedwczesnych porodach lub poronieniach. Polskie towarzystwa naukowe zalecają rutynowe oznaczenie stężenia TSH u wszystkich kobiet planujących ciążę i w trakcie pierwszej wizyty położniczej. W przypadku rozpoznania nadczynności tarczycy kobieta powinna odłożyć decyzję o zajściu w ciążę. Leczenie powinien prowadzić endokrynolog, który ustali bezpieczny termin zajścia w ciążę w zależności od metody leczenia nadczynności tarczycy (np. po terapii jodem promieniotwórczym 131I kobieta nie powinna zachodzić w ciążę co najmniej przez 6 miesięcy). Kobieta w ciąży, która stwierdzi u siebie objawy wskazujące na nadczynność tarczycy, powinna się zgłosić do lekarza ginekologa lub lekarza rodzinnego, którzy po badaniu lekarskim (po zebraniu wywiadu i badaniu) zdecydują o konieczności oznaczenia stężenia TSH. W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie? Potwierdzenie nadczynności tarczycy wymaga wykonania badań hormonalnych. Interpretacja wyników tych badań jest jednak utrudniona ze względu na zmiany stężeń hormonów zachodzące w przebiegu prawidłowej ciąży (tab. 1). Tabela 1. Wyniki wybranych badań hormonalnych w czasie prawidłowej ciąży Badanie I trymestr II trymestr III trymestr TSH zmniejszone lub norma norma norma FT4 norma norma zmniejszone lub norma FT3 norma norma norma TT4 zwiększone zwiększone zwiększone TT3 zwiększone zwiększone zwiększone FT4 – wolna tyroksyna, TT4 – całkowita tyroksyna, FT3 – wolna trijodotyronina, TT3 – całkowita trijodotyronina Jeżeli wynik oznaczenia stężenia TSH jest nieprawidłowy, konieczne jest oznaczenie stężenia wolnych hormonów tarczycy (FT4 i/lub FT3). Nadczynność tarczycy rozpoznaje się, jeżeli zmniejszonemu stężeniu TSH towarzyszy zwiększone stężenie FT4 i/lub FT3 w surowicy. W przypadkach wątpliwych można oznaczyć stężenia TT4 i TT3. W przypadku rozpoznania nadczynności tarczycy lekarz będzie się starał ustalić jej przyczynę, co ma istotne znaczenie przy podejmowaniu decyzji o metodzie leczenia. Pomocne są następujące badania: USG tarczycy – w przypadku choroby Gravesa i Basedowa można stwierdzić zmniejszoną echogeniczność tarczycy, oznaczenia miana przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy, zwłaszcza przeciwciał przeciwko receptorowi TSH (anty-TSHR) – zwiększone stężenie anty-TSHR jest charakterystyczne dla choroby Gravesa i Basedowa, biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BACC) tarczycy – wykonywana jest w przypadku stwierdzenia zmian ogniskowych tarczycy (patrz: Guzki tarczycy). W okresie ciąży nie wolno wykonywać badań scyntygraficznych. Jakie są sposoby leczenia? Leczenie nadczynności tarczycy zależy od jej przyczyny oraz od stopnia nasilenia, dlatego najlepszą metodę leczenia ustala się indywidualnie w przypadku każdej pacjentki, biorąc pod uwagę dobro matki i płodu. Ponadto leczenie nadczynności tarczycy wymaga stałej opieki endokrynologa i ginekologa/położnika, przestrzegania zaleceń lekarskich, regularnych kontrolnych wizyt u lekarza i regularnego przyjmowania leków. Tyreotoksykoza indukowana ciążą – występuje głównie w I trymestrze i samoistnie ustępuje w późniejszym okresie. Zwykle objawy nadczynności tarczycy nie są bardzo nasilone i często leczenie nie jest konieczne. W przypadku ciężkiej tyreotoksykozy i niepowściągliwych wymiotów ciężarnych stosuje się leczenie farmakologiczne – leki przeciwtarczycowe (tyreostatyki). Choroba Gravesa i Basedowa – nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa nie należy lekceważyć. W I trymestrze obserwuje się nasilenie objawów nadczynności tarczycy, w kolejnych następuje na ogół stopniowe złagodzenie objawów. W okresie poporodowym nadczynność tarczycy często ulega ponownemu zaostrzeniu. W leczeniu nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa stosuje się głównie tyreostatyki; dawkę i rodzaj leku (tiamazol lub propylotiouracyl) dobiera się indywidualnie dla każdej chorej. Ogólną zasadą jest stosowanie tyreostatyków w najmniejszej skutecznej dawce – w ten sposób unika się niedoczynności tarczycy u matki i płodu. Lekarze dobierają dawkę tyreostatyku na podstawie wyników badania klinicznego, badań hormonalnych oraz badania USG płodu. W ciężkich przypadkach choroby Gravesa i Basedowa lub w przypadku wystąpienia niebezpiecznych działań ubocznych leków przeciwtarczycowych w II trymestrze można rozważać leczenie operacyjne. Leczenie jodem promieniotwórczym w okresie ciąży i karmienia jest bezwzględnie przeciwwskazane. Po porodzie dawkę leku przeciwtarczycowego często trzeba ponownie zwiększyć. Leczenie tyreostatykiem w odpowiedniej dawce nie stanowi przeciwwskazania do karmienia piersią; dawka metimazolu nie może przekroczyć 20 mg/d, a dawka propylotiouracylu 300 mg/d. Dobową dawkę tyreostatyku należy podzielić na kilka porcji, lek przyjmuje się zaraz po karmieniu i minimum 3 godziny przed kolejnym. Kobieta musi informować pediatrę o swoich chorobach tarczycy w ciąży i po porodzie; podejmie on decyzję o konieczności wykonania badań hormonalnych u noworodka. Czy możliwe jest całkowite wyleczenie? W przypadku tyreotoksykozy ciężarnych po porodzie kobieta jest zdrowa i dalsza kontrola czynności tarczycy zwykle nie jest konieczna. Całkowite wyleczenie w przypadku nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa jest możliwe dzięki leczeniu tyreostatykami. Po leczeniu jodem promieniotwórczym lub po operacji usunięcia tarczycy często występuje niedoczynność tarczycy, która wymaga stałego przyjmowania preparatów tyroksyny do końca życia (patrz: Niedoczynność tarczycy). Co trzeba robić po zakończeniu leczenia? Po zakończeniu leczenia nadczynności tarczycy chory wymaga dalszej stałej opieki lekarskiej. Wskazana jest okresowa kontrola hormonalna (stężenie TSH w surowicy). Co robić, aby uniknąć zachorowania? Aby uniknąć chorób tarczycy, należy dostarczać organizmowi odpowiednią ilość jodu w diecie i zaprzestać palenia papierosów; osoby z predyspozycja do chorób autoimmunologicznych powinny unikać niektórych leków (szczegóły w dziale: Nadczynność tarczycy). Nadczynność tarczycy w ciąży to stan zagrażający zdrowiu zarówno płodu, jak i ciężarnej. Nie należy go lekceważyć. Niestety łatwo można przegapić objawy sugerujące występowanie nadczynności tarczycy, gdyż są bardzo podobne do oznak ciążowych. Dlatego tak ważną rolę odgrywa tutaj diagnostyka. Czym jest nadczynność tarczycy w ciąży? Nadczynność tarczycy w ciąży stanowi zaburzenie polegające na wytwarzaniu przez gruczoł tarczycowy zbyt dużej ilości hormonów w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Chora tarczyca w ciąży to niebezpieczna sytuacja zdrowotna zarówno dla matki, jak i rozwijającego się płodu. Tyroksyna – jeden z hormonów tarczycowych – warunkuje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego płodu. Jeśli zatem tarczyca matki nie pracuje właściwie, będzie to rzutowało na rozwój dziecka, a także na zdrowie i dobrostan samej ciężarnej. Dlatego warto jeszcze przed zajściem w ciążę odpowiednio się do niej przygotować, wykonując badania oznaczające stężenie hormonów ciążowych. Ciąża przy nadczynności tarczycy jest niewskazana, jeśli więc nadczynność tarczycy zostanie wykryta, należy unormować zaburzenia tarczycowe i dopiero we wskazanym przez lekarza czasie próbować zajść w ciążę. O nadczynności tarczycy można mówić wówczas gdy poziom TSH jest obniżony, przy czym stężenie fT3 i fT4 znacząco wzrasta. W razie wątpliwości można dodatkowo wykonać USG tarczycy, oznaczyć przeciwciała przeciwtarczycowe i zlecić biopsję aspiracyjną cienkoigłową. Przyczyny zdarzenia, w którym stężenie jednego z hormonów jest poniżej normy (TSH w ciąży), a poziom kolejnych dwóch (fT3 i fT4) wykracza zdecydowanie powyżej dopuszczalnego obszaru, dzieli się na dwie podstawowe: nadczynność tarczycy spowodowaną działaniem hormonu łożyskowego (HCG) – tzw. tyreotoksykoza ciężarnych. Jej cechą jest to, że przechodzi łagodnie, mija sama, często nieleczona, wymaga jedynie obserwacji i częstych kontroli lekarskich. Niekiedy ciężarne skarżą się na uporczywe wymioty, co ginekolodzy nazywają niepowściągliwymi wymiotami ciężarnych, prawdziwa nadczynność tarczycy - wywołaną przez różne choroby i czynniki; HCG jest hormonem wydzielanym przez łożysko i w dużych stężeniach ma działanie podobne do TSH, czyli pobudza tarczycę do wydzielania hormonów. Dlatego mogą występować objawy nadczynności tarczycy przy niskim poziomie TSH. Jedną z najgorszych dolegliwości są nieustające wymioty. Prawdziwą nadczynność tarczycy natomiast można wykryć badaniem USG. Najczęściej za nadczynnością tarczycy w ciąży stoi choroba Gravesa-Basedowa. Wskazuje się, że aż około 85 proc. ciężarnych cierpi na tę odmianę nadczynności tarczycy. Do innych powodów warunkujących wystąpienie nadczynności tarczycy w ciąży należą wole guzkowe nadczynne oraz guzek autonomiczny. Jak objawia się nadczynność tarczycy w ciąży? Nadczynność tarczycy a ciąża to zagadnienie, które warto odnieść do rozpoznania tej nieprawidłowości. A trzeba podkreślić, że stwierdzenie nadczynności tarczycy nie jest łatwą sprawą, ponieważ większość jej symptomów jest tożsamych z oznakami typowymi dla ciąży. Jak zatem rozpoznać nadczynność tarczycy w ciąży? Objawy tego stanu to niepokój, nerwowość, osłabienie, szybsze męczenie się (mniejsza tolerancja na wysiłek fizyczny), uczucie ciągłego zmęczenia, uderzenia gorąca, nadpotliwość; Poza tym o nadczynności tarczycy ciążowej może przesądzać przyspieszenie rytmu serca, drżenie rąk oraz chudnięcie lub brak wzrostu wagi ciała (co w ciąży nie stanowi normalnej sytuacji). W niektórych przypadkach u ciężarnych pojawia się powiększenie obwodu szyi, czyli wole tarczycowe. Czasem diagności podczas wykonywania ultrasonografii rozpoznają wole u płodu. Nieleczona tarczyca w ciąży predysponuje do nadciśnienia tętniczego, a ono z kolei do stanu przedrzucawkowego. Jak wykryć nadczynność tarczycy w ciąży? Z jakimikolwiek niepokojącymi objawami udać należy się do lekarza, który może przeprowadzić diagnostykę. Podstawę rozpoznania stanowią wyniki badań hormonalnych: TSH, fT4, fT3. Inne pomocne badania obejmują: przeciwciała przeciwko receptorowi TSH (w ChGB), przeciwciała anty-TPO, preciwciała anty-TG, morfologię krwi, lipidogram. Przeprowadzić można również badania obrazowe, jak np. USG. W przypadku guzka tarczycy, konieczna może okazać się biopsja. Skutki nadczynności tarczycy w ciąży dla dziecka Co może spowodować nadczynność tarczycy w ciąży? Skutki dla dziecka mogą być bardzo obciążające dla jego zdrowia i życia oraz prawidłowego funkcjonowania po porodzie. Może bowiem dojść do zahamowania procesu wzrastania jeszcze w macicy. Po urodzeniu się dziecko może mieć małą wagę. Jeśli tarczyca matki działa wadliwie, podobnie może „zachowywać się” tarczyca płodu, zatem możliwe jest wystąpienie u maleństwa jeszcze w życiu prenatalnym nadczynności tarczycy, jak i jej niedoczynność. Tarczycowa nadczynność w ciąży wpływa na zbyt wysoki poziom hormonów tarczycy u płodu, natomiast przyjmowanie przez matkę leków obniżających stężenie fT3 i fT4 może doprowadzić do wywołania u płodu zaniżonej ilości hormonów, czyli do niedoczynności tarczycy. Przy zaburzeniu, jakim jest niedoczynność tarczycy w ciąży, wpływ na dziecko niewłaściwie funkcjonujących hormonów jest ewidentny. Warto jednak także zwrócić uwagę na tę okoliczność rzutującą na dobrostan ciężarnej. Niestety, dla przyszłej mamy może to oznaczać pojawienie się dalszych negatywnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak nadciśnienie tętnicze oraz stan przedrzucawkowy. Leczenie nadczynności tarczycy w ciąży Jakie jest postępowanie kiedy stwierdzi się nadczynność tarczycy w ciąży? Leczenie ciężarnej z nadmierną produkcją hormonów tarczycowych (fT3 i fT4) powinno być oparte o stałą współpracę między ginekologiem i endokrynologiem. Zespół medyczny ustala najwłaściwszą drogę terapii w oparciu o przyczynę schorzenia, występujące objawy oraz stan ogólny matki i dziecka. Bardzo istotne są też częste kontrole lekarskie, wykonywanie zleconych przez lekarzy badań oraz stosowanie się do ich zaleceń. W przypadku tyreotoksykozy ciężarnych zazwyczaj nie trzeba wprowadzać farmakoterapii (jeśli lekarz się na nią zdecyduje, to zwykle zaleca stosowanie tyreostatyków), a wystarczy uważnie obserwować ciężarną pacjentkę. Ta sytuacja z reguły mija samoistnie w drugim, najdalej trzecim trymestrze ciąży. Jeśli zaś nadczynność tarczycy w ciąży została wywołana przez chorobę Gravesa-Basedowa, zazwyczaj kuracja bazuje na tyreostatykach. Dawka, częstotliwość zażywania i stężenie leku powinny być dobrane indywidualnie do danej ciężarnej. Nadczynność tarczycy po ciąży wymaga zwiększenia dawki leku, o czym decyduje lekarz. Wyjątkowo medyk (np. kiedy guzki na tarczycy są duże lub farmakologia nie daje efektów leczniczych) może przeprowadzić operację tarczycy, wówczas wykonuje ją najczęściej w drugim trymestrze. Zarówno w czasie ciąży jak i karmienia piersią nie wolno stosować jodu promieniotwórczego jako preparatu na nadczynność tarczycy. Karmić piersią można tylko wtedy, gdy dawka leku jest umiarkowana. Należy w takim przypadku stosować się do zaleceń lekarza. Jeśli nadczynność tarczycy została wykryta wystarczająco wcześnie i rozpoczęto odpowiednie leczenie, poród może odbyć się bez dodatkowych zaleceń. Po porodzie natomiast kontroluje się zarówno matkę, jak i dziecko. Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie! Ciąża to dla kobiety czas, kiedy musi wyjątkowo dbać o siebie i o swoje dziecko. Każde zaburzenie, na które cierpi matka może wpłynąć na płód. Do takich zaburzeń należy nadczynność tarczycy, czyli stan chorobowy będący wynikiem nadmiernej produkcji hormonów tarczycy tyroksyny i trójjodotyroniny. Co należy wiedzieć o nadczynności tarczycy w trakcie ciąży, a jeśli się pojawi to w jaki sposób ją zdiagnozować i leczyć? Zobacz film: "Jakie badania powinnyście wykonać zanim zdecydujecie się na dziecko?" Objawy nadczynności produkowanych w tarczycy hormonów to: nadpobudliwość, potliwość, osłabienie, duszność, bezsenność, powiększenie tarczycy (wole), drżenie rąk. 1. Nadczynność tarczycy w ciąży Jeśli do tej pory nie miałaś objawów nadczynności tarczycy , a pojawiły się w trakcie ciąży - to sprawka hormonu hCG. Gonadotropina kosmówkowa, czyli hCG , jest produkowany przez rozwijające się dziecko. To dzięki jego obecności działają testy ciążowe. Hormonu jest więcej w przypadku ciąży mnogiej. Hormon hCG czasami pobudza odpowiednie receptory w organizmie matki powodując tzw. przejściową nadczynność tarczycy. U 10-20% kobiet w ciąży taka nadczynność się pojawia, ale najczęściej nie ma żadnych objawów i zazwyczaj nie wymaga leczenia. Ten hormon wywołuje też nudności. Bardzo ostre mdłości i wymioty, często połączone z utratą wagi na początku ciąży mogą oznaczać, że pojawiła się nadczynność tarczycy. Nadczynność tarczycy, a szczególnie choroba Gravesa-Basedowa, może wpłynąć na przebieg ciąży. Ryzyko pojawia się w przypadku, kiedy nadczynność nie została wykryta i nie była leczona. W najgorszym przypadku może to doprowadzić do: poronienia, niedonoszenie ciąży, niskiej wagi dziecka, obumarcia płodu w łonie matki, innych powikłań, w tym nadciśnienia i problemów z sercem. Ciąża utrudnia wykrycie nadczynności tarczycy. Aby poprawnie ją zdiagnozować trzeba zbadać poziom hormonów tarczycowych, które mogą wahać się w trakcie ciąży. Ciąża komplikuje także leczenie, jeśli już nadczynność tarczycy jest wykryta. Aby nie uszkodzić płodu, zalecane są tylko leki, które będą jak najmniej niebezpieczne. Radiacja, którą normalnie stosuje się przy nadczynności tarczycy, jest także niebezpieczna dla dziecka. Często jedynym wyjściem jest operacja, która również zwiększa ryzyko poronienia. Około 1% dzieci odziedziczy nadczynność tarczycy od matek cierpiących na chorobę Gravesa-Basedowa. Aby zbadać tę możliwość, w drugim trymestrze mierzy się poziom przeciwciał pobudzających receptory TSH w organizmie matki. Podczas badania ultrasonograficznego można wykryć u dziecka także cienkie lub nieprawidłowo rozwinięte kości, niewielkie rozmiary czaszki lub wole. Wtedy leczenie matki jest niezbędne. Leki, które stosuje się w takich przypadkach można brać także po porodzie oraz przy karmieniu piersią. Jeśli cierpisz na nadczynność tarczycy i planujesz rodzinę - porozmawiaj ze swoim lekarzem o leczeniu, zanim zajdziesz w ciążę. Zwiększy to twój komfort psychiczny i bezpieczeństwo dziecka. polecamy #1 Pytanie do dziewczyn z niedoczynnoscia. Lekarz bardzo pozno wykryl u mnie niedoczynnosc tarczycy. Pierwsze badanie mialam dopoero w 13 tygodniu i juz wtedy mialam tsh 2,2 i ft4 w dolnej granicy, ale ginekolog mi nic nie powiedziala ze to problem, wiec tak sobie chodzilam dalej. Po 20 tygodniu zlecila badanie tarczycy i wyszlo mi tsh 2,3 i ft4 rowniez w dolnej granicy normy i dopiero wtedy powiedziala mi, zebym skonsultowala to z endokrynologiem. Poszlam do ginekologa ze specjalizacja z endokrynologii (27 tydzien) i ona mi powiedziala, ze mam niedoczynnosc tarczycy w ciazy, bo normy tsh sa do 2,5 dla kobiet w ciazy a ja jestem na granicy. Powiedziala tez, ze takie dzieci maja nizszy iloraz inteligencji, pozniej jak zobaczyla moja mine to zaczela sie wycofywac, ze to nie u mnie, bo u mnie jest tylko na granicy. No ale jestem przerazona. W sumie co miala mi powiedziec jak widziala, ze mam lzy w oczach? Czy ktos zna sie na temacie i potrafi mi powiedziec, czy faktycznie jest prawdopodobienstwo niedorozwoju umyslowego dziecka w takiej sytuacji? Na ile to jest prawdopodobne? W internecie sa takie informacje ale nie wiem czy przy malej niedoczynnosci rowniez jest takie zagrozenie? Teraz po miesiacu brania lekow poszlam na badania i mam jeszcze gorsze wyniki - tsh a ft4 11,6 (norma mam napisane, ze jest od 12). Endokrynolozka napisala mi na to tylko, ze mam podwoic dawkę leku. Ide do niej dopiero w poniedzialek reklama #2 Ja mam niedoczynność od 10 lat jestem teraz w ciąży, wynik tsh nie może przekroczyć Tak że spokojnie miescisz się. Co 6 tyg a nawet częściej musisz sprawdzać sobie Wyniki #3 Pytanie do dziewczyn z niedoczynnoscia. Lekarz bardzo pozno wykryl u mnie niedoczynnosc tarczycy. Pierwsze badanie mialam dopoero w 13 tygodniu i juz wtedy mialam tsh 2,2 i ft4 w dolnej granicy, ale ginekolog mi nic nie powiedziala ze to problem, wiec tak sobie chodzilam dalej. Po 20 tygodniu zlecila badanie tarczycy i wyszlo mi tsh 2,3 i ft4 rowniez w dolnej granicy normy i dopiero wtedy powiedziala mi, zebym skonsultowala to z endokrynologiem. Poszlam do ginekologa ze specjalizacja z endokrynologii (27 tydzien) i ona mi powiedziala, ze mam niedoczynnosc tarczycy w ciazy, bo normy tsh sa do 2,5 dla kobiet w ciazy a ja jestem na granicy. Powiedziala tez, ze takie dzieci maja nizszy iloraz inteligencji, pozniej jak zobaczyla moja mine to zaczela sie wycofywac, ze to nie u mnie, bo u mnie jest tylko na granicy. No ale jestem przerazona. W sumie co miala mi powiedziec jak widziala, ze mam lzy w oczach? Czy ktos zna sie na temacie i potrafi mi powiedziec, czy faktycznie jest prawdopodobienstwo niedorozwoju umyslowego dziecka w takiej sytuacji? Na ile to jest prawdopodobne? W internecie sa takie informacje ale nie wiem czy przy malej niedoczynnosci rowniez jest takie zagrozenie? Teraz po miesiacu brania lekow poszlam na badania i mam jeszcze gorsze wyniki - tsh a ft4 11,6 (norma mam napisane, ze jest od 12). Endokrynolozka napisala mi na to tylko, ze mam podwoic dawkę leku. Ide do niej dopiero w poniedzialek Spokojnie bez paniki #5 Pytanie do dziewczyn z niedoczynnoscia. Lekarz bardzo pozno wykryl u mnie niedoczynnosc tarczycy. Pierwsze badanie mialam dopoero w 13 tygodniu i juz wtedy mialam tsh 2,2 i ft4 w dolnej granicy, ale ginekolog mi nic nie powiedziala ze to problem, wiec tak sobie chodzilam dalej. Po 20 tygodniu zlecila badanie tarczycy i wyszlo mi tsh 2,3 i ft4 rowniez w dolnej granicy normy i dopiero wtedy powiedziala mi, zebym skonsultowala to z endokrynologiem. Poszlam do ginekologa ze specjalizacja z endokrynologii (27 tydzien) i ona mi powiedziala, ze mam niedoczynnosc tarczycy w ciazy, bo normy tsh sa do 2,5 dla kobiet w ciazy a ja jestem na granicy. Powiedziala tez, ze takie dzieci maja nizszy iloraz inteligencji, pozniej jak zobaczyla moja mine to zaczela sie wycofywac, ze to nie u mnie, bo u mnie jest tylko na granicy. No ale jestem przerazona. W sumie co miala mi powiedziec jak widziala, ze mam lzy w oczach? Czy ktos zna sie na temacie i potrafi mi powiedziec, czy faktycznie jest prawdopodobienstwo niedorozwoju umyslowego dziecka w takiej sytuacji? Na ile to jest prawdopodobne? W internecie sa takie informacje ale nie wiem czy przy malej niedoczynnosci rowniez jest takie zagrozenie? Teraz po miesiacu brania lekow poszlam na badania i mam jeszcze gorsze wyniki - tsh a ft4 11,6 (norma mam napisane, ze jest od 12). Endokrynolozka napisala mi na to tylko, ze mam podwoic dawkę leku. Ide do niej dopiero w poniedzialek Kochana,ja zaszłam z wynikiem TSH nie mogłam uregulować hormonu. Mam bardzo inteligentnego synka,który wspaniale się rozwija. Byłam pod opieką dr Gawrysia z Wrocławia. Wspaniały endokrynolog,który wysłał i opinie "lekarzy" straszacych przyszłe matki! Przewertowalam Internet na wszystkie strony,zanim do niego trafiłam. Nie masz się naprawdę o co martwić z takim wynikiem. Dzieciątko mogłoby się urodzić chore,gdybyś miała wynik np 140,jak moja mama jak wykryto u Niej chorobę,ale na pewno nie z takim wynikiem. #6 Mam nadzieję, że i u mnie bedzie dobrze. Umowilam się na dzisiaj z innym lekarzem, zobaczę co mi powie .. #7 Ja gdy zaszlam w ciąże miałam wynik 4, po zwiększeniu dawki spadło do Ft4 w normie. Co trzy tygodnie kontroluje, rodzinny wypisuje mi skierowanie. U mnie wystarczyło zwiększenie dawki O bo zdecydowałam się na dietę. Jestem już w 18 tygodniu, dziecko rozwija się prawidłowo. Niedoczynność tarczycy mam od 10 lat. Moja mama przy obu ciazach miała kłopoty z tarczyca, a ja i brat to takie dwie mądrale. Wątpię, żeby to miało jakiś wpływ na dziecko. Gorzej jakbyś miała wynik ponad 100. Mam koleżankę, której wynik tsh w ciazy wahał się między 8-10, a ciąża donoszona a mała rozwija się świetnie. #8 Dziękuję dziewczyny za odpowiedzi i słowa wsparcia! Byłam dzisiaj u innego ginekologo-endokrynologa i wytłumaczył mi, że najważniejsze jest ft4 w pierwszym trymestrze. A że u mnie bylo ono wcale nie takie niskie (ponad 14), to nie ma się czym martwić. Bardzo mi ulżyło #9 Pytanie do dziewczyn z niedoczynnoscia. Lekarz bardzo pozno wykryl u mnie niedoczynnosc tarczycy. Pierwsze badanie mialam dopoero w 13 tygodniu i juz wtedy mialam tsh 2,2 i ft4 w dolnej granicy, ale ginekolog mi nic nie powiedziala ze to problem, wiec tak sobie chodzilam dalej. Po 20 tygodniu zlecila badanie tarczycy i wyszlo mi tsh 2,3 i ft4 rowniez w dolnej granicy normy i dopiero wtedy powiedziala mi, zebym skonsultowala to z endokrynologiem. Poszlam do ginekologa ze specjalizacja z endokrynologii (27 tydzien) i ona mi powiedziala, ze mam niedoczynnosc tarczycy w ciazy, bo normy tsh sa do 2,5 dla kobiet w ciazy a ja jestem na granicy. Powiedziala tez, ze takie dzieci maja nizszy iloraz inteligencji, pozniej jak zobaczyla moja mine to zaczela sie wycofywac, ze to nie u mnie, bo u mnie jest tylko na granicy. No ale jestem przerazona. W sumie co miala mi powiedziec jak widziala, ze mam lzy w oczach? Czy ktos zna sie na temacie i potrafi mi powiedziec, czy faktycznie jest prawdopodobienstwo niedorozwoju umyslowego dziecka w takiej sytuacji? Na ile to jest prawdopodobne? W internecie sa takie informacje ale nie wiem czy przy malej niedoczynnosci rowniez jest takie zagrozenie? Teraz po miesiacu brania lekow poszlam na badania i mam jeszcze gorsze wyniki - tsh a ft4 11,6 (norma mam napisane, ze jest od 12). Endokrynolozka napisala mi na to tylko, ze mam podwoic dawkę leku. Ide do niej dopiero w poniedzialek bzdury... ja w ciazy mialam tsh 3,5 dostałam leki i co 1-2miesiace sprawdzalam tsh córka jest cała i zdrowa nie mówiąc że jest bardzo mądra wszystko szybko łapie. Niestety tarczyca po ciazy zniknela na 9 miesiecy i wróciła wykryli Hashimoto i jestem na lekach, teraz w drugiej ciazy biore letrox 100 na prenatalnych wyszlo wszystko dobrze reklama #10 Widzę twoja lekarka wierzy w jakieś zabobony.. Gdyby tak było to 90% ludzkości byłoby tępakami.. Niedoczynność tarczycy jest relatywnie częstym schorzeniem wśród kobiet w okresie reprodukcyjnym. Dlatego należy rozważyć przesiewowe oznaczanie stężenia hormonu tyreotropowego (TSH) u kobiet już w okresie prekoncepcyjnym. Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego (PTE) badanie TSH w okresie planowania ciąży powinno być bezwzględnie wykonane u pacjentek z podwyższonym ryzykiem niedoczynności tarczycy w przebiegu przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy (z dodatnim wywiadem w kierunku chorób tarczycy, z wolem, z podwyższonym mianem przeciwciał przeciwtarczycowych, z objawami sugerującymi choroby tarczycy, z cukrzycą typu 1 i 2, z poronieniami i porodami przedwczesnymi w wywiadzie) lub dodatnim wywiadem w kierunku radioterapii głowy i szyi. Choroby tarczycy w okresie prekoncepcyjnym Jawna i subkliniczna niedoczynność tarczycy Niedoczynność tarczycy jest relatywnie częstym schorzeniem wśród kobiet w okresie reprodukcyjnym. Dlatego należy rozważyć przesiewowe oznaczanie stężenia hormonu tyreotropowego (TSH) u kobiet już w okresie prekoncepcyjnym. Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego (PTE), badanie TSH w okresie planowania ciąży powinno być bezwzględnie wykonane u pacjentek z podwyższonym ryzykiem niedoczynności tarczycy w przebiegu przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy (z dodatnim wywiadem w kierunku chorób tarczycy, z wolem, z podwyższonym mianem przeciwciał przeciwtarczycowych, z objawami sugerującymi choroby tarczycy, z cukrzycą typu 1 i 2, z poronieniami i porodami przedwczesnymi w wywiadzie) lub dodatnim wywiadem w kierunku radioterapii głowy i szyi [1, 2].POLECAMY Niedoczynność tarczycy u kobiet wywołuje szereg zaburzeń hormonalnych, takich jak hiperprolaktynemia, zmniejszenie stężenia SHBG (białka wiążącego hormony płciowe) i w konsekwencji zwiększenie stężenia wolnego testosteronu. U mężczyzn hipotyreoza powoduje obniżenie zarówno całkowitego, jak i wolnego testosteronu oraz zmniejszenie stężenia androgenów nadnerczowych (DHEA i DHEA-S). W związku z tym diagnostyka w kierunku zaburzeń funkcji tarczycy jest niezbędna u wszystkich par leczonych z powodu niepłodności [3]. Wykazano, że zarówno jawna niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy u kobiet i mężczyzn związane są z niepowodzeniami rozrodu. Szacuje się, że do 80% kobiet z jawną niedoczynnością tarczycy prezentuje zaburzenia miesiączkowania o typie oligomenorrhea. Natomiast u mężczyzn występuje obniżenie sprawności seksualnej oraz zaburzenia spermatogenezy. Co istotne, normalizacja funkcji tarczycy przywraca płodność u obu płci. Ważna jest więc diagnoza i leczenie podjęte bez zbędnej zwłoki. Jest również wiele dowodów przemawiających za negatywnym wpływem subklinicznej niedoczynności na płodność oraz na ryzyko poronień. Dlatego u pacjentek planujących ciążę leczenie lewotyroksyną powinno zaczynać się już na tym etapie [4]. Autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy Autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy jest częstym schorzeniem endokrynologicznym. Zaobserwowano, że podwyższone miano przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPOAb) wiąże się z wyższym ryzykiem niepowodzeń rozrodu. Przegląd systematyczny 38 badań wykazał wyższe ryzyko niepłodności idiopatycznej u pacjentek z podwyższonym mianem TPOAb oraz prawie czterokrotnie wyższe ryzyko poronień w tej grupie pacjentek [5]. Dlatego Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne zaleca oznaczanie miana TPOAb u kobiet planujących ciążę: ze współistniejącymi chorobami autoimmunologicznymi (cukrzyca typu 1), z dodatnim wywiadem w kierunku autoimmunizacyjnych chorób w rodzinie, z TSH > 2,5 mIU/l, gdy występują cechy choroby autoimmunologicznej tarczycy w badaniu ultrasonograficznym (USG), z przebytym poporodowym zapaleniem tarczycy, leczonych z powodu niepłodności, z dodatnim wywiadem w kierunku poronień i porodów przedwczesnych [2]. Jawna i subkliniczna nadczynność tarczycy Pacjentki z jawną nadczynnością tarczycy cierpią za zaburzenia miesiączkowania i owulacji. Nie ma dowodów na wpływ subklinicznej nadczynności tarczycy u kobiet na płodność. Należy pamiętać, że zarówno kobiety, jak i mężczyźni leczeni radiojodem powinni wstrzymać się od prokreacji przez 6 miesięcy (kobiety) lub 4 miesiące (mężczyźni) po terapii. Fizjologiczne zmiany w tarczycy w ciąży Już od pierwszych tygodni ciąży dochodzi do szeregu zmian w zakresie wydzielania hormonów tarczycowych. Estrogeny stymulują syntezę globuliny wiążącej tyroksynę (TBG), co powoduje spadek wolnej tyroksyny (FT4) i wolnej trójjodotyroniny (FT3). W odpowiedzi na to rośnie wydzielanie TSH i fizjologicznie wzrasta synteza FT4 i FT3 oraz powiększa się wielkość gruczołu tarczowego. Jednocześnie należy pamiętać o tyreotropowym działaniu βhCG. Stężenie hCG rośnie w I trymestrze i wartość szczytową osiąga ok. 10. tygodnia ciąży. Może powodować supresję TSH, która bywa błędnie interpretowana jako nadczynność tarczycy. Tyreotropowe działanie βhCG prowadzi do przejściowej tyreotoksykozy związanej z ciążą tylko u ok. 2% pacjentek. Jednocześnie zmianie ulega obwodowy metabolizm hormonów tarczycy mający za zadanie utrzymanie homeostazy oraz zapewnienie prawidłowego zaopatrzenia płodu w matczyne hormony tarczycowe. W przypadku spadku dostępności tyroksyny wzrasta aktywność 5’-dejodynazy typu 2 w łożysku w celu utrzymania odpowiednio dużego stężenia trójjodotyroniny w łożysku. Przed nadmiarem tyroksyny chroni z kolei 5’-dejodynaza typu 3, która przekształca tyroksynę do nieaktywnej rewers trójjodotyroniny oraz inaktywuje trójjodotyroninę. Tarczyca płodu Tarczyca płodu zaczyna syntetyzować śladowe ilości tyroksyny ok. 12.–14. tygodnia ciąży. Pełną aktywność osiąga w ok. 26. tygodniu ciąży. Jednak płód korzysta z matczynych hormonów tarczycowych przez cały okres ciąży. Są one niezbędne do prawidłowego rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Jednocześnie uważa się, że łożysko jest przepuszczalne dla jodu, przeciwciał przeciwtarczycowych, leków przeciwtarczycowych, a matczyne hormony tarczycowe przechodzą w niewielkich ilościach. Profilaktyka jodowa w czasie ciąży i w okresie karmienia piersią [2] Ze względu na wzrost produkcji hormonów tarczycowych, rosnący klirens nerkowy jodu oraz przechodzenie jodu do jednostki łożyskowo-płodowej w ciąży rośnie zapotrzebowanie na jod. W Polsce kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny przyjmować ok. 250 µg jodu/dobę, które dostarczają zbilansowana dieta oraz ok. 150 µg jodu/dobę w postaci suplementu. Nie ma konieczności monitorowania skuteczności profilaktyki jodowej. Niedoczynność tarczycy w ciąży Diagnostyka Jak wspomniano powyżej, według zaleceń PTE przesiewowe badanie TSH zaleca się już u kobiet planujących ciążę i jest ono bezwzględnie wskazane w ciąży u kobiet z dodatnim wywiadem w kierunku chorób tarczycy, z wolem, z podwyższonym mianem przeciwciał przeciwtarczycowych, z objawami sugerującymi choroby tarczycy, z niepowściągliwymi wymiotami ciężarnych, z cukrzycą typu 1 i 2, z poronieniami, porodami przedwczesnymi w wywiadzie, z dodatnim wywiadem w kierunku naświetlania głowy i szyi. Pierwsze oznaczenie stężenia TSH powinno być wykonane między 4. a 8. tygodniem ciąży. Nie zaleca się badania stężeń wolnych hormonów tarczycowych w ciąży. Rozpoznanie niedoczynności tarczycy w ciąży opiera się na stwierdzeniu stężenia TSH powyżej 2,5 mIU/l w I trymestrze ciąży oraz powyżej 3 mIU/l w II i III trymestrze. Optymalnym postępowaniem jest poszerzenie diagnostyki o badanie przeciwciał przeciwtarczycowych (TPOAb oraz przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie) oraz USG tarczycy. U kobiet z TSH > > 2–2,5 mIUL/l, zwłaszcza z podwyższonym mianem TPO Ab, należy włączyć lewotyroksynę (LT4). Odrębność postępowania w diagnostyce niedoczynność tarczycy u kobiet w ciąży nie wynika jedynie z przyjętych norm stężenia TSH niższych niż w populacji ogólnej, ale również z relatywnie niskiej wartości objawów klinicznych prezentowanych przez pacjentkę. Wynika to ze zjawiska nakładania się dolegliwości występujących u zdrowych ciężarnych z objawami niedoczynności tarczycy (np. senność, wzrost masy ciała, zaparcia). Objawami różnicującymi jest szorstkość skóry i nietolerancja zimna. Leczenie U kobiet w ciąży leczenie niedoczynności tarczycy należy rozpocząć bezzwłocznie, pomijając zasadę stopniowania dawki, czyli od razu należy zalecić pacjentce pełną dawkę terapeutyczną LT4. Zasady przyjmowania LT4 są takie same jak w populacji ogólnej – lek należy przyjmować rano na czczo co najmniej 30 minut przed śniadaniem. Należy zebrać dokładny wywiad w kierunku przyjmowania preparatów wapnia lub żelaza, które mogą upośledzać wchłanianie LT4. Poza tym istotne jest, czy u pacjentki występują wymioty, co również negatywnie może wpłynąć na absorpcję LT4. Należy podkreślić, że stosowanie liotyroniny w ciąży jest bezwzględnie przeciwwskazane. U kobiet z niedoczynnością tarczycy rozpoznaną przed ciążą dawkę LT4 należy zwiększyć o ok. 30–50%. Całkowite zapotrzebowanie na LT4 jest wyższe i wynosi ok. 2,0–2,4 µg/kg masy ciała/dobę. Okresowe badanie stężenia TSH (co 4 tygodnie) stanowi podstawę w biochemicznym monitorowaniu skuteczności leczenia choroby. Regularne badanie miana TPOAb ani TgAb nie ma wartości klinicznej i nie jest zalecane. Do dawki LT4 sprzed ciąży należy powrócić po porodzie i skontrolować stężenie TSH po 4–6 tygodniach od rozwiązania. Powikłania nieleczonej niedoczynności tarczycy w ciąży Nieleczona niedoczynność tarczycy w ciąży wiąże się z wysokim ryzykiem poważnych powikłań zarówno dla matki, jak i dla płodu [6]. Do 22% pacjentek z jawną niedoczynnością i 15% z subkliniczną niedoczynnością cierpi na nadciśnienie tętnicze. Ponadto u nieleczonych matek częściej występują niedokrwistość, poronienia, porody przedwczesne, przedwczesne oddzielenia łożyska oraz krwotoki poporodowe. Z kolei u dzieci matek z hipotyreozą w ciąży obserwuje się wyższe ryzyko zaburzeń oddechowych, niższą masę urodzeniową, opóźniony rozwój psychomotoryczny oraz niższy współczynnik inteligencji. Nadczynność tarczycy w ciąży Diagnostyka Biorąc pod uwagę fizjologiczne zmiany stężenia TSH w I trymestrze, diagnostyka biochemiczna nadczynności tarczycy w ciąży opiera się na jednoczasowym pomiarze stężeń FT4 i FT3. Izolowane niskie, nawet nieoznaczalne stężenie TSH nie stanowi wskazania do rozpoczęcia farmakoterapii. Jedynie istotnie zwiększone stężenia wolnych hormonów tarczycowych pozwalają na rozpoznanie nadczynności tarczycy. Ze względu na przechodzenie leków przeciwtarczycowych przez łożysko subkliniczna nadczynność tarczycy nie jest wskazaniem do farmakoterapii w ciąży, ponieważ ryzyko stosowania leków przeciwtarczycowych przewyższa korzyści. Po rozpoznaniu nadczynności tarczycy w ciąży należy określić jej etiologię. Diagnostykę nadczynności tarczycy rozpoznanej w ciąży należy poszerzyć u wszystkich pacjentek o pomiar miana przeciwciał przeciwko receptorowi dla TSH (TRAb). Ponadto pod koniec II trymestru (przed 22. tygodniem ciąży) należy to badanie wykonać w przypadku płodowej lub noworodkowej nadczynności tarczycy w trakcie poprzednich ciąż, aktualnego leczenia przeciwtarczycowego z powodu choroby Gravesa-Basedowa, przebytego leczenia przed ciążą (tyreoidektomia, I-131) z powodu choroby Gravesa-Basedowa – także u pacjentki z eutyreozą lub hipotyreozą, u pacjentek z uprzednio podwyższonym mianem TRAb. Ponadto pomiar TRAb jest wskazany, gdy u płodu występuje niewyjaśniona tachykardia lub w badaniu USG stwierdza się wole. Stwierdzenie miana TRAb pięciokrotnie przekraczającego górną granicę normy wiąże się z ryzykiem płodowej lub noworodkowej nadczynności tarczycy. W tym przypadku wskazane jest wykonanie USG tarczycy płodu, aby ocenić wielkość i unaczynienie gruczołu. Najczęstszą przyczyną nadczynności tarczycy w ciąży jest choroba Gravesa-Basedowa. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić tyreotoksykozę ciężarnych, ciążową chorobę trofoblastyczną, podostre zapalenie tarczycy i nadmiar egzogennych hormonów tarczycy. Do rzadkich przyczyn należą wole jajnikowe oraz wtórna nadczynność tarczycy spowodowana guzem przysadki. Leczenie Leczenie nadczynności tarczycy w ciąży opiera się wyłącznie na farmakoterapii z wyłączeniem metody „blokuj i zastąp”. Leczenie radiojodem jest bezwzględnie przeciwwskazane. W I trymestrze stosuje się propylotiouracyl (PTU). Ze względu na hepatotoksyczne działanie PTU leczenie w II i III trymestrze kontynuuje się, stosując tiamazol. Celem terapeutycznym jest utrzymanie stężenia FT4 i FT3 w górnym zakresie wartości referencyjnych. Początkowo zaleca się monitorowanie terapii co 2 tygodnie, a po osiągnięciu eutyreozy co 2–4 tygodnie. W trakcie leczenia PTU należy monitorować enzymy wątrobowe. Należy podkreślić, że wyrównana nadczynność tarczycy nie stanowi przeciwwskazania do profilaktyki jodowej w ciąży. W okresie poporodowym dopuszcza się karmienie piersią, jeśli dawka metimazolu ≤ 20 mg/dobę, a PTU ≤ 300 mg/dobę. Pamiętając o potencjalnym wpływie leków na tarczycę dziecka, tyreostatyk należy przyjąć tuż po zakończeniu karmienia i zachować odstęp co najmniej 3 godzin przed kolejnym karmieniem. Powikłania nieleczonej nadczynności tarczycy w ciąży Nadczynność tarczycy w ciąży wiąże się z wyższym ryzykiem niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, przełomu tarczowego, poronień, porodów przedwczesnych, obumarć wewnątrzmacicznych, stanów przedrzucawkowych, niskiej masy urodzeniowej, zaburzeń słuchu oraz nadczynności i niedoczynności u płodu. Rak tarczycy w ciąży [7] Diagnostyka i leczenie Wskazania do biopsji cienkoigłowej (BAC) tarczycy w ciąży są takie same jak w populacji ogólnej [8]. Biopsję cienkoigłową można wykonać w każdym okresie ciąży. W badaniu cytologicznym tarczycy można rozpoznać raka brodawkowatego tarczycy. U pacjentek z rozpoznanym w BAC przed 24. tygodniem ciąży rakiem brodawkowatym tarczycy lub rakiem rdzeniastym należy rozważyć leczenie operacyjne. U pacjentek po 24. tygodniu ciąży z rakiem brodawkowatym należy rozpocząć terapię supresyjną dawką LT4 (TSH < 0,1 mIU/l) i zaplanować tyreoidektomię po porodzie. Pacjentki z rakiem rdzeniastym nie wymagają supresji TSH. U pacjentek z rakiem anaplastycznym można przeprowadzić tyreoidektomię niezależnie od wieku ciążowego. Decyzję o operacji należy podejmować indywidualnie w porozumieniu z pacjentką oraz chirurgiem, rozważając korzyści i ryzyko związane z zabiegiem. U pacjentek z rakiem tarczycy rozpoznanym i leczonym przed ciążą należy kontynuować supresyjne dawki LT4. W grupie niskiego ryzyka stężenie TSH należy utrzymywać w zakresie 0,1–0,4 mIU/l, a w grupie dużego ryzyka poniżej 0,1 mIU/l. Wiąże się to z koniecznością zwiększenia dawkowania LT4 w ciąży o ok. 10–30% w zależności od trymestru ciąży. Należy pamiętać, że noworodki matek leczonych supresyjnymi dawkami LT4 wymagają badania TSH między 7. a 10. dniem życia poza rutynowym skriningiem. Podsumowanie Choroby tarczycy u kobiet w wieku reprodukcyjnym są relatywnie częste. Biorąc pod uwagę wpływ hormonów tarczycowych na funkcję układu rozrodczego i przebieg ciąży, diagnostyka tyreologiczna powinna odgrywać ważną rolę w opiece medycznej u kobiety planującej ciążę i w ciąży, jak i w określonych sytuacjach w okresie poporodowym. Opis przypadku Pacjentka, lat 28, zgłosiła się w 8. tygodniu ciąży (ciąża pierwsza, wywiad położniczy nieobciążony) skierowana w trybie pilnym do poradni endokrynologicznej z powodu TSH < 0,1 mIU/l. W wywiadzie bez chorób przewlekłych. Zgłasza senność i mdłości, bez wymiotów. Jakie jest właściwe dalsze postępowanie: rozpoczęcie leczenia tiamazolem rozpoczęcie leczenia propylotiouracylem, poszerzenie diagnostyki o FT4, FT3, przeciwciała przeciwtarczycowe oraz USG tarczycy, obserwacja. Prawidłowa odpowiedź: 3). Komentarz: Ze względu na strukturalne podobieństwo βhCG do TSH u pacjentki mogło wystąpić przejściowe zmniejszenie stężenia TSH, które nie jest jednoznaczne z nadczynnością tarczycy. Należy zwrócić uwagę, że obraz kliniczny pacjentki nie wskazuje na nadmiar hormonów tarczycowych. W wykonanych badaniach laboratoryjnych stwierdzono (w nawiasach podano zakres norm laboratoryjnych dla populacji ogólnej): TSH < 0,1 mIU/l FT4 18,6 pmol/l (11,5–21,0) FT3 4,11 pmol/l (3,9–6,7) TPOAb 375 IU/ml (< 34) TgAb 109 IU/ml (10‑115) TRAb 1,3 IU/l (< 2,0) W badaniu USG tarczyca prawidłowej wielkości o obniżonej echogeniczności obu płatów, bez zmian ogniskowych. Wobec tego dalsze postępowanie powinno polegać na: diagnozie subklinicznej nadczynności tarczycy i kontynuacji terapii lekiem przeciwtarczycowym, obserwacji i rutynowej suplementacji jodem, obserwacji i zakazie przyjmowania jodu ze względu na relatywnie podwyższone ryzyko rozwoju jawnej nadczynności tarczycy, plazmaferezie ze względu na podwyższone ryzyko poronienia związanego z wysokim mianem TPOAb. Prawidłowa odpowiedź: 2). Niskie stężenie TSH nie stanowi podstawy do rozpoznania nadczynności tarczycy i nie jest przeciwwskazaniem do suplementacji jodem. Piśmiennictwo Sowinski J., Czupryniak L., Milewicz A., Hubalewska-Dydejczyk A., Szelachowska M. et al. Recommendations of the Polish Society of Endocrinology and Polish Diabetes Association for the management of thyroid dysfunction in type 1 and type 2 diabetes. Endokrynol Pol. 2013; 64: 73–7. Hubalewska-Dydejczyk A., Lewiński A., Milewicz A., Radowicki S., Poręba R. et al. Management of thyroid diseases during pregnancy. Endokrynologia Polska 2010; 62: 362–81. Gracia Thyroid in Reproduction. Seminars in Reproductive Medicine; 2016: Thieme Medical Publishers 2016: 315–6. Feldthusen Pedersen Larsen J., Toft Kristensen T., Ellervik C., Kvetny J. Impaired fertility associated with subclinical hypothyroidism and thyroid autoimmunity: the Danish General Suburban Population Study. Journal of Pregnancy 2015: 132 718: 2015. Van den Boogaard E., Vissenberg R., Land van Wely M., van der Post Goddijn M. et al. Significance of (sub) clinical thyroid dysfunction and thyroid autoimmunity before conception and in early pregnancy: a systematic review. Human Reproduction Update. 2011; 17: 605–19. Negro R., Formoso G., Mangieri T., Pezzarossa A., Dazzi D., Hassan H. Levothyroxine treatment in euthyroid pregnant women with autoimmune thyroid disease: effects on obstetrical complications. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 2006; 91: 2587–91. Jarząb B., Dedecjus M., Handkiewicz-Junak D., Lange D., Lewiński A. et al. Diagnostics and Treatment of Thyroid Carcinoma. Endokrynologia Polska 2016; 67: 74. Ruchała M., Szczepanek E. Thyroid ultrasound- a piece of cake. Endokrynol Pol. 2010; 61: 330–44.

nadczynność tarczycy w ciąży forum